آسانسور هیدرولیک چیست
آسانسور هیدرولیک آسانسورهایی هستند که توانشان از یک پیستونی که داخل یک سیلندر حرکت میکنند تامین میشود. یک موتور الکتریکی روغن هیدرولیک را داخل یک سیلندر پمپ میکند تا پیستون را حرکت بدهد. پیستون بهآرامی کابین آسانسور را حرکت میدهد. سوپاپهای الکتریکی میزان روغن را برای یک فرود آرام تنظیم میکنند.
از آسانسورهای هیدرولیک بیشتر در ساختمانهای 5 تا 6 طبقه استفاده میشود؛ گاهی بهندرت تا 8 طبقه. این آسانسورها که میتوانند با سرعت 61 متر بر دقیقه (در ایران از نیم متر در ثانیه تا 0.3 تا 0.4 متر در ثانیه) حرکت کنند، مانند سیستمهای کششی بادنده و بیدنده، مکانیزم کششی اصلی و اضافی ندارند.
تمام پمپهای هیدرولیک مدرن یا به کنتاکتورهای ثابت مجهز هستند یا استارترهای مکانیکی Y-Delta. کنتاکتورهای حالت بسته برای موتور و منبع تغذیه ساختمان بهتر است چرا که سیمپیچهای آنها عمر طولانیتری دارند و هیچ افت ولتاژی در خط تغذیه برق ساختمان ایجاد نمیکنند. استارترهای Y-Delta از دو کنتاکتور برای راه انداختن موتور با سرعت کاهشیافته و سپس ادامه با سرعت کامل استفاده میکند.
آسانسورهای هیدرولیک قدیمی ناگهانی و با تکان راه میافتادند و بیشتر توان را با یک تکانه مستقیم به موتور میفرستادند. این تکانه استرس شدیدی را به آسانسور وارد میکند که در نتیجه، این موتورها سریعتر از موتورها با استارترهای Y-Delta یا کنتاکتوری میسوزند.
شیوه کار آسانسور هیدرولیک
پمپ مایعات را از مخزن به داخل لوله منتهی به سیلندر منتقل میکند. با باز شدن شیر، مایع تحت فشار مسیر کمترین مقاومت را طی میکند و به مخزن سیال برمیگردد. اما وقتی شیر بسته است، مایع تحت فشار جایی ندارد جز رفتن به سیلندر. با جمع شدن مایعات در سیلندر، پیستون را به سمت بالا هل داده و کابین آسانسور را بلند میکند.
وقتی ماشین به کف صحیح نزدیک میشود، سیستم کنترل سیگنالی را به موتور الکتریکی ارسال میکند تا پمپ به تدریج خاموش شود. با خاموش شدن پمپ، دیگر حرکتی به داخل سیلندر جریان پیدا نمیکند، اما نیروی سیالی که از قبل در سیلندر است، نمیتواند فرار کند (نمیتواند از طریق پمپ به عقب جریان یابد و شیر هنوز بسته است). پیستون روی مایع قرار میگیرد و ماشین در همانجایی که هست باقی میماند.
برای پایین آمدن، سیستم کنترل آسانسور سیگنالی را به سوپاپ ارسال میکند. سوپاپ توسط یک سوئیچ شیر برقی پایه به صورت الکتریکی کار میکند. هنگامی که سلونوئید شیر را باز میکند، مایعی که در سیلندر جمع شده است میتواند به داخل مخزن مایع خارج شود.
وزن سیستم حرکتی (ماشین) و محموله روی پیستون فشار میآورد و همین امر مایع را به داخل مخزن سوق میدهد. بخش حرکتی کم کم به سمت پایین میآید. برای متوقف کردن ماشین در یک طبقه پایینی، سیستم کنترل دوباره شیر را به همان صورت گفته شده میبندد.
انواع آسانسورهیدرولیک
سه نوع کلی آسانسور هیدرولیک وجود دارد: آسانسور هیدرولیک با چاهک، آسانسور هیدرولیک بدون چاهک، آسانسور هیدرولیک طنابی.
آسانسور هیدرولیک با چاهک: در سیستمهای هیدرولیک چاهکدار کابین آسانسور بر یک پیستون سوار میشود که داخل یک سیلندر حرکت میکند. سیلندر از داخل زمین تا عمقی برابر ارتفاع آسانسور حرکت میکند. وقتی مایع هیدرولیک داخل یک سیلندر ازطریق یک سوپاپ پمپ میشود کابین بالا میرود و زمانی که مایع به مخزن برمیگردد، کابین پایین میرود. این سیستم غالباً «هیدرولیک داخل زمین» یا Inground hydraulic نامیده میشود
آسانسورهیدرولیک بدون چاهک: آسانسورهای هیدرولیک بدون چاهک در اواخر 1970 اختراع شد. پیستون آسانسورهای هیدرولیک داخل مسیر کشش (Hoistway) قرار میگیرد تا کابین را بالا و پایین ببرد.
این نوع آسانسور هیدرولیک راهکار مناسبی است برای ساختمانهایی است که در زمینهای صخرهای قرار دارند یا خاک زمین مرطوب و ناپایدار است، بهطوری که زمین این ساختمانها برای کندن چاهک موردنیاز برای آسانسورهای متداول هیدرولیکی مناسب نیستند. سیستمهای هیدرولیک بدون چاهک از پیستونها با عملکرد مستقیم (direct-acting) برای بالا بردن کابین استفاده میکنند.
آسانسور هیدرولیک طنابی: آسانسور هیدرولیکی، بدون نیاز به سیلندری که زیر زمین قرار بگیرد، آسانسور را قادر میسازد که تا ارتفاع 18 متر بالاتر برود. هرچه قدرت سیندلر هیدرولیک و واحد توان بالاتر برود، راحتتر میتوان به نسبت 1:2 رسید (توان ناشی از پاوریونیت هیدرولیک : فاصله واقعی حرکت آسانسور).
سیستمهای آسانسوری هیدرولیکی طنابی یک پیستون دارند که به یک چرخدندهای که یک طناب از میان آن میگذرد وصل است. یک سر آن به کابین وصل است و سر دیگر، به انتهای مسیر کشش (hoistway) محکم متصل میشود. همچنین سیستمهای طنابی هیدرولیک به گاورنر نیاز دارند، زیرا طناب کابین را بالا نگه میدارد و خطر افتادن کابین در صورت پاره شدن طناب وجود دارد.
هیدرولیک بدون اتاق ( Roomless )
این آسانسور به یک اتاق ثابت برای قرار گرفتن اجزای هیدرولیک نیاز ندارد، بلکه تجهیزات آسانسور بر پیت آسانسور (انتهای کف چاه) قرار میگیرد و کنترلر پشت یک کابینت قفلشده بر دیوار نزدیک آسانسور قرار میگیرد. مزیت آسانسور هیدرولیکی بدون اتاق این است که زمان و هزینه ساخت را بهحداقل میرساند. از نمونههای آسانسور هیدرولیک بدون اتاق Otis HydroFit و thyssenkrupp Endura MRL است.